Pollution In India: ਮੌਸਮ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਕਾਰਨ ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ 'ਚ ਹਵਾ ਗੰਧਲੀ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਧੂੰਏਂ ਦੀ ਚਾਦਰ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਢਕਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ 32 ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 11 ਇਕੱਲੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਹਨ। ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੰਜ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਬਹੁਤ ਖ਼ਰਾਬ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚਾਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਦੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਰਾਬ ਹਵਾ ਕੌਮੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਜਿੱਥੇ ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੂਚਕ ਅੰਕ (ਏਕਿਊਆਈ) 356 ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਰਿਆਣਾ ਦਾ ਭਿਵਾਨੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਰਿਹਾ। ਇੱਥੇ AQI 283 ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਨੀਪਤ ਵਿੱਚ 272, ਰੋਹਤਕ ਵਿੱਚ 254, ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ ਵਿੱਚ 239, ਕੈਥਲ ਵਿੱਚ 233, ਹਿਸਾਰ ਵਿੱਚ 225, ਕਰਨਾਲ ਵਿੱਚ 215, ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ ਵਿੱਚ 214, ਫਰੀਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 208, ਸਿਰਸਾ ਵਿੱਚ 209 ਅਤੇ ਜੀਂਦ ਵਿੱਚ 207 ਏਕਿਊਆਈ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਹਾਲਤ ਇੰਨੀ ਗੰਭੀਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਦੀਵਾਲੀ ਤੱਕ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦੀ ਆੜ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਅਨੁਸਾਰ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ 20 ਫੀਸਦੀ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਟਾਈ ਬਾਕੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ।
ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਮੁਤਾਬਕ ਅਗਲੇ ਸੱਤ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਕੋਈ ਮੌਸਮੀ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸਥਿਤੀ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ (CPCB) ਨੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਸੋਮਵਾਰ ਅਤੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਇਹੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣੀ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਤੋਂ ਹਵਾ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿਗੜ ਜਾਵੇਗੀ।
ਐਨਸੀਆਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਸਭ ਤੋਂ ਖਰਾਬ
ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਖਰਾਬ ਹਵਾ ਗਾਜ਼ੀਆਬਾਦ ਦੀ ਰਹੀ ਜਿੱਥੇ AQI 324 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਗ੍ਰੇਟਰ ਨੋਇਡਾ 312 ਦੇ AQI ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਅਤੇ ਨੋਇਡਾ 304 ਦੇ ਨਾਲ ਪੰਜਵੇਂ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਿਹਾ। ਐਨਸੀਆਰ ਦੇ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ ਵਿੱਚ AQI 239 ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਫਰੀਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 208 ਸੀ। ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਹੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸ਼ਹਿਰ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਹਵਾ ਬਹੁਤ ਮਾੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ AQI 310 ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ 14 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ, ਕੁੱਲ ਕੇਸ 712
ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਧਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੇ। ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਕੁੱਲ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 700 ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ। ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ 14 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ। ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਵਾਲੇ 9 ਕਿਸਾਨਾਂ ਖਿਲਾਫ ਰੈੱਡ ਐਂਟਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ, ਸੂਬੇ ਦੇ ਕੁੱਲ 441 ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮੇਰੀ ਫਸਲ ਮੇਰਾ ਬਾਇਓਰਾ ਪੋਰਟਲ 'ਤੇ ਰੈੱਡ-ਐਂਟਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਦੋ ਸੀਜ਼ਨਾਂ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਫਸਲ ਨਹੀਂ ਵੇਚ ਸਕਣਗੇ। ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਐਫਆਈਆਰ ਵੀ ਦਰਜ ਕਰ ਲਈ ਹੈ।
ਹਵਾਵਾਂ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਘੱਟ ਰਫ਼ਤਾਰ ਕਾਰਨ ਵਿਗੜੀ ਸਥਿਤੀ
ਖ਼ਰਾਬ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਕਾਰਨ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਵਿੱਚ ਧੂੰਏਂ ਦੀ ਚਾਦਰ ਛਾਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਵਾਵਾਂ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਘਟਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਕਾਰਨ ਸਥਿਤੀ ਵਿਗੜ ਗਈ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲਨ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਟ੍ਰੋਪਿਕਲ ਮੈਟਰੋਲੋਜੀ (ਆਈਆਈਟੀਐਮ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਦਿਸ਼ਾ ਤੋਂ ਹਵਾ ਚੱਲੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਹਵਾ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ 8 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਰਹੀ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਦਿਸ਼ਾ ਤੋਂ ਹਵਾ ਚੱਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਹਵਾ ਦੀ ਰਫਤਾਰ 8 ਤੋਂ 12 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰਹੇਗੀ।
ਤਾਪਮਾਨ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ
ਹਿਸਾਰ। ਸਵੇਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਠੰਢ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਦੁਪਹਿਰ ਵੇਲੇ ਗਰਮੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਸਿਰਸਾ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ 37.2 ਡਿਗਰੀ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹਿਸਾਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਾਪਮਾਨ 15.8 ਡਿਗਰੀ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਿਰਸਾ ਵਿੱਚ ਦਿਨ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਅਤੇ ਹਿਸਾਰ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਸਭ ਤੋਂ ਠੰਢੀ ਰਹੀ।